Skip Navigation | Accessibility

information, advice, guidance and learning materials in community languages

حقوق دوره زایمان برای فرد شاغل
Maternity rights at work

حقوق دوره زایمان حق شما را بعنوان فرد شاغلی که حامله است در طی دوره حاملگی، در دوره مرخصی دوره حاملگی و پس از مراجعه به کار در محل کارتان تضمین می کند.

اگر کارفرمای تان به شما اجازه برخوردار شدن از حقوق دوره زایمان را ندهد یا شما فکر می کنید که به نحو غیرمنصفانه ای به شما برخورد شده است در آنصورت مشاوره حقوقی کسب کنید زیرا ممکن است لازم باشد علیه کارفرمای خود به دادگاه کار رجوع کنید.

حقوق دوران زایمان مطابق قرارداد(Contractual maternity rights)

قرارداد کار تان ممکن است حقوق دوران زایمان مساعدتری از حداقل حقوق قانونی که در این سند آمده است به شما بدهد ولی چنین قراردادی نمی تواند حقوق کمتری از این بابت برای شما قائل شود.

وضعیت شما طی مرخصی عادی دوره زایمان (Ordinary Maternity Leave)

در این مرخصی شما همه حقوقی که در قرارداد کارتان آمده است را حفظ می کنید بجز حق برخورداری از دستمزد عادی. دوره مرخصی شما مانند موقعی که کار می کردید تعیین می شود و اگر تنظیماتی برای انتقال مرخصی یک دوره به دوره دیگری وجود داشته باشد درباره شما نیز صادق است. کارفرمای شما باید سهم شما به صندوق بازنشستگی را همانند زمانی که کار می کردید و دستمزد عادی دریافت می کردید برایتان پرداخت کند مستقل از اینکه آیا شما دستمزد دوره زایمان دریافت می کنید یا نه.

سایر مزایای قرارداد کار که ممکن است کماکان در موردتان صدق کند شامل حق برخورداری از دستگاه نقلیه شرکت، کوپن نهار، عضویت در باشگاه، بیمه درمانی و سایر مزایای غیرنقدی است مشروط به اینکه کارفرمای شما موافق برخوردار شدن از این مزایا باشد.

وضعیت شما طی مرخصی اضافی دوره زایمان (Additional Maternity Leave)

بسیاری از شرایط و حقوق قرارداد کارتان معلق خواهند شد بعنوان مثال حق برخورداری از تعطیلات اضافی، حال آنکه حق برخورداری از تعطیلات قانونی شما بجای خود باقی خواهد ماند.

حقوق اشتغال شما طی حاملگی و مرخصی دوره زایمان

حقوق قانونی اشتغال شما به جای خود باقی می مانند. شما کماکان شاغل خواهید ماند و کارفرمای تان موظف است براساس حس اعتماد و اطمینان متقابل با شما برخورد کند و روال عادی طرح شکایت و اقدامات انظباطی در موردتان صدق می کند.

حقوق قانونی دوره زایمان

حقوق قانونی حداقل حقوقی است که شما در دوره حاملگی و یا مرخصی دوره زایمان از آن برخوردار هستید.

کسالت دوره حاملگی و یا مرخصی دوره زایمان

کسالتی که ناشی از حاملگی شماست نباید در پرونده عمومی پزشکی شما ثبت شود و یا بر علیه تان در اقدامات انظباطی بکار گرفته شود و یا دلیلی برای تعیین شما جهت بیکارسازی باشد. چنین اقدامی تبعیض آمیز خواهد بود.

کارفرمای شما می تواند در صورتی که شما طی چهار هفته آخر قبل از هفته ای که نوزادتان قرار است به دنیا بیاید دچارکسالتی ناشی از حاملگی تان باشید مرخصی دوره زایمان تان و دستمزد متناسب با آن را شروع کند. هر گونه کسالت ناشی از حاملگی قبل از این دوره بعنوان یک کسالت عادی باید در نظر گرفته شود و به شما دستمزد دوره بیماری مطابق روال عادی پرداخت شود.

شما نمی توانید دستمزد قانونی دوره بیماری (Statutory Sick Pay – SSP) را برای 26 هفته از آن روزی که از دستمزد قانونی دوره زایمان (SMP) و یا کمک هزینه دوره زایمان (MA) برخورد می شوید دریافت کنید.

اگر به شما دستمزد قانونی دوره زایمان و یا کمک هزینه دوره زایمان پرداخت نمی شود، شما دستمزد قانونی دوره بیماری را نیز برای 18 هفته از یکی از تاریخ های زیر دیگر دریافت نخواهید کرد:

  • از یکشنبه هفته ای که نوزادتان متولد شده است؛ یا
  • از یکشنبه هفته ای که شما بعلت کسالت ناشی از کار غایب بودید و این هفته شروع و یا در چهارمین هفته قبل از هفته تولد نوزادتان بوده است.

بیکار شدن در دوره حاملگی و یا در مرخصی دوره زایمان

اگر شما بر این باور هستید که تعیین شما برای بیکارسازی به حامله بودن و یا به مرخصی دوران زایمان تان ربط دارد در آنصورت باید از کارفرمای خود بخواهید که معیارهای خود برای چنین انتخابی را توضیح دهد و بگوید که چگونه این معیارها در مورد شما بکار گرفته شده است.

حتی اگر شما در مرخصی دوره زایمان بسر می برید کارفرمای تان باید با شما درباره هر گونه بیکار سازی احتمالی مشورت کند و اگر که در مرخصی دوره زایمان بیکار شده اید بطور فوری هر پست بلاتصدی مناسب را به شما پیشنهاد کند.

حفاظت در مقابل اخراج غیرمنصفانه و برخورد نامساعد در دوره حاملگی و یا مرخصی دوره زایمان

اگر شما فرد شاغلی هستید که اخراج یا بیکار شده اید و یا بطور غیرمنصفانه با شما برخورد شده بعلت دلایلی که به حاملگی و یا مرخصی دوره زایمان تان مربوط می شود و یا به این علت که وضع حمل کردید چنین برخوردی بعنوان اخراجی که بطور مشهودی غیرمنصفانه است تلقی می شود و شما این حق را دارید که از کارفرمای خود بخواهید که در یک اظهارنامه کتبی دلایل خود را به شما بگوید.

این حق از روز اول شروع کارتان آغاز می شود مستقل از اینکه برای چند ساعت کار می کنید و یا اینکه قراردادتان دائمی یا موقت است.

اگر شما به این علت اخراج شده اید و یا بطور غیرمنصفانه با شما برخورد شده است که حامله هستید و یا وضع حمل کرده اید در آنصورت ممکن است تحت عنوان تبعیض جنسی نیز علیه کارفرمای خود اقامه دعوا کنید.

اگر شما برای یک سال در محلی شاغل هستید در آنصورت می توانید تحت عنوان اخراج غیرمنصفانه در شرایط عادی نیر اقامه دعوا کنید.

مرخصی دوره زایمان

مرخصی عادی دوره زایمان (Ordinary Maternity Leave – OML)

شما این حق را دارید که از 26 هفته مرخصی عادی دوره زایمان برخوردار شوید مستقل از اینکه چه مدت سر کار خود بوده اید و برای چه تعداد ساعات کار می کنید.

شما می توانید خود تعیین کنید که از کی مرخصی عادی دوره زایمان تان را شروع می کنید. اولین تاریخی که می توانید آن را شروع کنید 11 هفته قبل از هفته ای است که نوزاد تان قرار است متولد شود. به این منظور یکشنبه ای که بعد از آن قرار است نوزادتان به دنیا بیاید (یا یکشنبه ای که در آن روز قرار است او به دنیا بیاید) را تعیین کنید و سپس 11 یکشنبه قبل از آن را در نطر بگیرید.

اگر شما در چهار هفته آخر دوره حاملگی تان دچارکسالتی ناشی از حاملگی تان بشوید و یا به این علت از کار غایب شوید و یا زودتر از تاریخی که قرار است مرخصی عادی دوره زایمان تان شروع شود وضع حمل کنید در آنصورت این وضعیت بطور خود بخود مرخصی دوره زایمان تان را شروع می کند.

شما می توانید تا تاریخی که نوزادتان قرار است به دنیا بیاید کار کنید مگر اینکه طی چهار هفته آخر حاملگی تان بعلت کسالت ناشی از حاملگی از کارتان غایب شده باشید.

دو هفته مرخصی اجباری دوره زایمان بعد از تولد نوزاد وجود دارد (این مدت برای کسانی که د رکارخانه کار می کنند چهار هفته است).

مرخصی اضافه دوره زایمان

مرخصی اضافه دوره زایمان یک دوره 26 هفته ای است که پس از پایان مرخصی عادی دوره زایمان شروع می شود و در مجموع زمان مرخصی دوره زایمان را به 52 هفته می رساند. شما باید در شروع چهاردهمین هفته قبل از هفته ای که نوزادتان قرار است به دنیا بیاید برای 26 هفته در شغل تان بوده باشید (برای محاسبه این دوره به بخش مربوط به مرخصی عادی دوره زایمان رجوع کنید). بعنوان یک قاعده کلی برای اینکه واجد شرایط مرخصی اضافه دوره زایمان شوید شما باید کارتان را قبل از حامله شدن تان شروع کرده باشید.

اگر شامل واجد شرایط برای مرخصی اضافه دوره زایمان هستید کارفرمای شما باید این را مفروض بگیرید که شما ممکن است بخواهید از این مرخصی استفاده کنید.

اطلاع قبلی برای شروع مرخصی دوره زایمان

شما باید در و یا قبل از پانزدهمین هفته قبل از هفته ای که نوزادتان قرار است به دنیا بیاید و یا در اولین فرصتی که برایتان معقول است به کارفرما ی تان اطلاع بدهید، در صورتی که لازم باشد بطور کتبی، و این نکات را به اطلاع او برسانید:

  • که شما حامله هستید؛
  • هفته ای که پیش بینی می کنید وضع حمل خواهید کرد، همانطور که تاریخ آن در فرم MATB1 تان آمده است؛
  • تاریخی که مایل هستید مرخصی دوره زایمان تان را شروع کنید؛
  • شما می توانید تاریخ شروع مرخصی خود را تغییر دهید اگر که قبل از شروع تاریخ جدید و یا تاریخ تعیین شده قبلی حداقل دراین باره 28 روز اطلاع قبلی بدهید (هر کدام که زودتر است) و یا هر چه سریعتر که برایتان مقدور است.
  • کارفرمای تان بعد از دریافت اطلاع شما باید طی 28 روز بطور کتبی به شما تاریخی که قرار است به کار برگردید را تایید کند – این یا روز بعد از پایان مرخصی عادی دوره زایمان تان است و یا اگر واجد شرایط برخورداری از مرخصی اضافه دوره زایمان باشید روز بعد از پایان این مرخصی است.

زایمان بچه مرده و یا سقط جنین غیرعمدی

سقط جنین غیر عمدی

سقط جنین غیر عمدی وقتی است که نوزاد شما پیش ازپایان بیست و چهارمین هفته حاملگی مرده به دنیا می آید. در این حالت شما از حق مرخصی و دستمزد دوره زایمان برخوردار نخواهید شد.

شما می توانید مرخصی دوره بیماری بگیرید اگر که به آن نیاز داشته باشید و کارفرمای تان یا باید به شما دستمزد قانونی دوره بیماری را بدهد (اگر که واجد شرایط دریافت آن هستید) و یا دستمزد دوره بیماری بر اساس قرارداد را بدهد اگر که کارفرمای شما معمولا چنین کاری می کند. قرارداد کارتان را چک کنید تا ببینید که آیا کارفرمای شما برای سوگواری و یا از مصیبت مرخصی می دهد یا نه.

مرخصی بیماری مربوط به حاملگی و یا سقط جنین باید بطور جداگانه ثبت شود.

زایمان بچه مرده

زایمان بچه مرده وقتی است که نوزاد شما بعد از هفته بیست و چهارم حاملگی تان مرده به دنیا می آید. بیمارستان گواهی نامه لازم در این باره را صادر می کند. شما در چنین حالتی از همان حقی برای داشتن مرخصی دوره زایمان برخوردارید که اگر نوزادتان زنده به دنیا آمده بود.

اگر شما فی الحال در مرخصی دوره زایمان به سر می برید در آنصورت لازم نیست کاری بکنید. اگرقبل ازشروع مرخصی دوره زایمان تان نوزاد شما مرده به دنیا آمد در اولین فرصت ممکن به کارفرمای تان اطلاع بدهید، بطور کتبی اگر چنین بخواهد، که شما وضع حمل کرده اید.

تولد نوزاد زنده

اگر کودک شما زنده به دنیا بیاید و حتی یک لحظه بعد از تولدش بمیرد در آنصورت تولد او بعنوان تولد نوزاد زنده ثبت می شود حتی اگر قبل از هفته بیست و چهارم حاملگی رخ داده باشد. بعد از تولد نوزاد زنده شما از حق مرخصی دوران زایمان و دستمزد دوران زایمان برخوردارید.

حق بازگشت به کار پس از پایان مرخصی دوران زایمان

شما لازم نیست به کارفرمای تان اطلاع قبلی بدهید که می خواهید به سر کارتان برگردید.

بعد از مرخصی عادی دوران زایمان

شما این حق را دارید که به همان کار قبلی خودتان برگردید.

بعد از مرخصی اضافه دوران مرخصی

کارفرمای شما باید همان کار قبلی تان را به شما بدهد مگر اینکه از نظر عملی ممکن نباشد بعنوان مثال اگر سمتی که قبلا داشتید به علت تغییرات سازمانی تغییر کرده است. در چنین حالتی شما این حق را دارید که به کاری برگردید که مناسب و مقتضی شماست و بطور محسوسی غیر مساعد نیست. اگر هیچ کار مناسبی برایتان موجود نیست و شما واقعا مازاد هستید در آنصورت حق برخورداری از دستمزد دوره بیکاری دارید.

اگر در محلی که کار می کنید پنج نفر یا کمتر شاغل هستند در آنصورت اگر کارتان را از دست بدهید این لزوما به این معنا نیست که شما بطور مشهود و غیرمنصفانه ای از کار اخراج شدید ولی در این باره بهتر است با یک نفر کارشناس مشورت کنید.

بازگشت زودتر از موعد به کار از مرخصی دوره زایمان

اگر شما مایل نیستید که از همه مرخصی عادی دوره زایمان تان استفاده کنید و یا نمی خواهید اساسا از مرخصی اضافه دوران زایمان استفاده کنید و یا در صورت استفاده فقط می خواهید صرفا از بخشی از آن استفاده کنید و در عوض مایلید زودتر به کارتان برگردید در آنصورت شما باید به کارفرمای تان 28 روز اطلاع قبلی بدهید.

بیماری در پایان دوره مرخصی زایمان

اگر شما در پایان دوره مرخصی زایمان تان بیمار هستید در آنصورت شما باید روال اداری عادی که بر اساس آن باید عمل کنید را رعایت کنید تا غیبت شما از کار بعنوان غیبت غیرموجه ثبت نشود.

سلامتی و ایمنی برای کسانی که قرار است مادر شوند و یا به تازگی مادر شده اند

مرخصی از کار جهت مراقبت قبل از تولد نوزاد

بعنوان یک نفر شاغل، شما این حق را دارید که برای ویزیت قابله یا دکتر خودتان در مورد مسائل مربوط به مراقبت قبل از تولد نوزاد از مرخصی با حقوق برخوردار شوید مستقل از اینکه برای چه مدت قبلا کار کردید و یا تعداد ساعاتی که کار می کنید چقدر است. این شامل رفتن به کلاس های مریوط به یادگیری مراقبت توسط پدر و مادر و یا استراحت می شود در صورتی که شما با توصیه دکتر یا قابله خود به این کلاس ها می روید و همینطور ساعات ایاب و ذهاب و انتظار را باید در برگیرد.

اگر شما در مراحل اول حاملگی تان بطور کتبی به کارفرمای تان اطلاع بدهید که شما حامله هستید در آنصورت می توانید از او بخواهید که به شما برای رفتن به این ویزیت ها مرخصی بدهد. کارفرمای شما ممکن است از شما بخواهد که یک گواهی نامه از دکتر یا قابله تان عرضه کنید که نشان دهد شما حامله هستید و یا باید به این ویزیت ها بروید.

بررسی مخاطرات ایمنی و بهداشت طی دوره حاملگی و پس از بازگشت به سر کار

مقررات ویژه ایمنی و پزشکی برای حفاظت از زنان حامله و زنانی که اخیرا مادر شدند در محیط کار وجود دارد. برای اینکه تحت پوشش این مقررات قرار گیرید باید به کارفرمای خود اطلاع دهید که شما حامله هستید. اگر دکتر یا قابله شما شما فکر می کند که ممکن است خطری متوجه سلامتی شما یا نوزادتان باشد در آنصورت از آنها بخواهید که به شما نامه ای بدهند که بتوانید آن را به کارفرمای خود نشان دهید تا شما را تحت پوشش مقررات ویژه ایمنی و پزشکی قرار دهد.

مخاطراتی که معمولا متوجه سلامتی هستنذ:

  • خستگی مفرط
  • حمل بار
  • برخی حرکات و حالات بدنی
  • شوک، ارتعاش و صدا
  • درجه حرارت بالا یا بسیار کم
  • گازها و مواد شیمیایی متفاوت

روش کاری برای ارزیابی این مخاطرات

پس از آنکه کارفرمای تان را بطور کتبی از این مطلع کردید که شما حامله هستید، او باید یک ارزیابی مشخص برای بررسی مخاطراتی که متوجه شماست انجام دهد. دادگاه کار ممکن است امتناع کارفرما از انجام این کار را تبعیض جنسی مشهود تشخیص دهد.

کارفرمای شما باید این اقدامات را انجام دهد:

  • نسبت به شرایط کار و عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک که ممکن است مضر برای سلامتی شما و کودک تان باشد یک ارزیابی انجام دهد؛
  • اقداماتی که برای رفع یا جلوگیری از این مخاطرات وجود دارد انجام دهد؛
  • به سایر کارکنان در محل کار اطلاع دهد که چه مخاطراتی برای شما وجود دارد و چگونه باید نسبت به آنها عمل کنند؛
  • در صورتی که نمی توان وضعیتی که برایتان مخاطره آمیز است را مانع شد، شرایط کار و یا ساعات کار شما را موقتا عوض کند اگر که این اقدام عملی است و جلوی این وضعیت را می گیرد؛ (در این باره همینطور به بخش مربوط به تغییر شرایط کار در پائین رجوع کنید)؛
  • به شما کار متفاوتی را با شرایط و وضعیتی مناسب منجمله از نظر میزان دستمزد عرضه کند که بطور قابل ملاحظه ای نسبت به وضعیت کار قبلی تان غیر مساعد نباشد؛ یا
  • اگر که امکان عرضه کار مناسبی به شما نیست در آنصورت کارفرمای تان باید تا زمانی که این مخاطرات وجود دارد شما را با حقوق کامل معلق کند.

تغییر تنظیمات کاری تان در دوره حاملگی یا پس از بازگشت به سر کار

وقتی که مخاطراتی می تواند متوجه شما و یا سلامتی کودک تان باشد در زمانی که حامله هستید و یا نوزادتان را شیر می دهید و طی شش ماه بعد از تولد نوزاد این تغییرات ممکن است در تنظیمات کاری تان ممکن است صورت گیرد:

  • استفاده از ماشین برای کم کردن میزان باری که بلند می کنید، یا تغییر وظایفی که به عهده دارید؛
  • کم کردن میزان مسافرتی که باید انجام دهید و واگذار کردن کار اداری بیشتر به شما؛
  • دیرتر به کار آمدن و زودتر محل کار را ترک کردن برای اینکه از ترافیک اجتناب کنید؛ اگر با این تقاضای شما مخالفت شود برای بررسی اینکه آیا علیه شما تبعیض جنسی صورت گرفته کمک حقوقی بگیرید؛
  • اگر شما فکر می کنید نشستن درجلوی صفحه مانیتور کامپیوتر ممکن است برای شما مخاطراتی داشته باشد در آنصورت یا باید بخواهید که نوع کار شما طوری باشد که مجبور به استفاده از صفحه مانیتور نباشید یا بتوانید در فواصل معین وقت استراحت داشته و از جلوی صفحه مانیتور دور شوید و وقتی مورد استفاده ندارد بتوانید آن را خاموش کنید، و همینطور بخواهید که برای شما صندلی راحت و کامپیتوتر مخصوص وضعیت جسمی تان تامین کنند؛ هر چند البته میزان تشعشع این صفحه مانیتورها آنقدر بالا نیست که خطری متوجه شما باشد ولی اگر شما نسبت به این موضوع حساس هستید در آنصورت کارفرمای تان باید این فرصت را برای شما فراهم کند تا با کسی که در این موضوع تخصص دارد صحبت کنید؛ یا
  • کاهش ساعات کار تان (بدون آنکه دستمزد شما کم شود) اگر ساعات کار فعلی تان باعث ناخوشی شما می شود؛ محل کارتان باید امکانات استراحت مناسب داشته باشد تا بتوانید در آنجا دراز بکشید.

شما این حق را دارید که از شیفت کار شبانه منتقل شوید

تا بتوانید در شیفت روزانه کار کنید اگر دکتر یا قابله شما گفته است که شما بعلت پزشکی یا ایمنی نمی توانید کار شبانه بکنید. اگر شما نمی توانید به دلایل قابل قبولی کار روزانه بکنید، بعنوان مثال به علت مسئولیت نگهداری از نوزادتان، در آنصورت باید دریابید که از چه حقوقی برخوردار هستید.

اگر شما نوزادتان را شیر می دهید

وقتی که به سر کار برمی گردید در آنصورت بطور کتبی به کارفرمای تان اطلاع دهید و از او بخواهید که مخاطرات موجود پزشکی و ایمنی را ارزیابی کند تا مطمئن شوید عاملی که قابلیت شیردهی شما را به خطر اندازد وجود ندارد. شما می توانید بخواهید که از امکان استفاده از یک اطاق خصوصی برخوردار باشید، یا به یک یخچال محفوظ تمیز دسترسی داسته باشید یا وقت معینی کار نکنید تا بتوانید شیر خود را بگیرید.

حفاظت در مقابل اخراج وقتی که مخاطرات ایمنی و پزشکی وجود دارد

شما را نمی توانند به این بهانه اخراج کنند که قادر نیستید همان کاری را انجام دهید که قبلا انجام می دادید اگر که علت آن این باشد که بعلت حاملگی، وضع حمل اخیر و یا شیر دادن انجام کار قبلی برایتان مخاطرات پزشکی و ایمنی بهمراه دارد.

همیشه به یاد داشته باشید اگر برای برخوردار شدن از حقوق تان با مشکلی مواجه شدید، سریعترین و موثرین روش حل آن گفتگو با کارفرمای تان و کسب مشاوره از افراد کارشنا س است قبل از آنکه به اقدام رسمی برای رفع آن متوسل شوید.